Οι στοιχειωμένοι δρόμοι του εμπορικού κέντρου

«Πάμε όλοι για λουκέτο » Τα λόγια αυτά καταστηματάρχη στο κέντρο της Αθήνας αποτυπώνουν με ακρίβεια το κλίμα που επικρατεί στις τάξεις των ελλήνων εμπόρων. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της πρόσφατης έρευνας της Γενικής Συνομοσπονδίας Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας, ως το 2011 175.000 ελληνικές επιχειρήσεις θα έχουν κατεβάσει ρολά. Η εξέλιξη αυτή δεν αφορά μόνο μικρές επιχειρήσεις οι οποίες παραδοσιακά βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα, αλλά και μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων το κλείσιμο των οποίων θα σημαίνει την απώλεια πολλών θέσεων εργασίας. Ηδη γνωστή αλυσίδα ρούχων έχει «κατεβάσει ρολά» στα περισσότερα αθηναϊκά καταστήματά της.

Οδός Ερμού
Η οδός Ερμού παραμένει ο δρόμος-σταθμός για την εμπορική κίνηση της Αθήνας. Τα ελάχιστα καταστήματα που είναι κλειστά έχουν ήδη βρει τον επόμενο ενοικιαστή τους. Γύρω από την Ερμού όμως η εικόνα γίνεται αποκαρδιωτική. Σε δρόμους όπως η Αγίου Μάρκου, η Αιόλου και η Περικλέους, που κάποτε έσφυζαν από εμπορική ζωή, η ταμπέλα επωνυμίας των καταστημάτων αντικαθίσταται όλο και περισσότερο από την επιγραφή «ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ». « Πέρα από την οικονομική δυσκολία που είναι δεδομένο ότι αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές, στο κέντρο υπάρχουν πρόσθετα προβλήματα» τονίζει ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών κ. Γιώργος Σωφρονάς. « Αφενός τα τελευταία χρόνια ο κόσμος δεν κατεβαίνει στο κέντρο καθώς οι πορείες και οι ταραχές είναι στην ημερήσια διάταξη. Αφετέρου υπάρχει η μάστιγα του παραεμπορίου. Θεωρώ εξωφρενικό, ενώ το κράτος αναζητεί έσοδα με κάθε τρόπο, να μη γίνεται προσπάθεια να παταχθεί το παραεμπόριο. Αν δεν υπήρχε, οι καταναλωτές θα αγόραζαν από τα νόμιμα καταστήματα και το κράτος θα είχε κάποια επιπλέον έσοδα » συμπληρώνει.

Πέρα από την οικονομική συγκυρία, η κακοδαιμονία του ελληνικού εμπορίου έχει να κάνει και με δομικές αδυναμίες. «Είναι δεδομένο ότι στην Ελλάδα έχουν δημιουργηθεί πάρα πολλές επιχειρήσεις χωρίς ουσιαστικά κανένα σχέδιο. Κάθε εφάπαξ ή δάνειο έγινε μαγαζί» δηλώνει ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου» κ. Βασίλης Κορκίδης, ενώ ο ομόλογός του, του Εμπορικού Συλλόγου Χαλανδρίου κ. Γιώργος Ασημακόπουλος συμπληρώνει ότι « στην περιοχή μας, σε δρόμους χωρίς καμιά εμπορική αξία, παρατηρούμε να ανοίγουν καταστήματα ρούχων τα οποία αντέχουν μόνο για μία σεζόν. Κλείνουν και την επόμενη χρονιά τα αναλαμβάνει κάποιος άλλος. Αυτού του είδους οι τυχοδιωκτικές συμπεριφορές κάνουν κακό και στους ευσυνείδητους εμπόρους».

«Οι διαδηλώσεις κατέστρεψαν το κέντρο»

Για την κυρία Χριστίνα Ματσούκα που διατηρεί τέσσερα καταστήματα με γλυκά και ξηρούς καρπούς στο κέντρο της Αθήνας, το βασικό πρόβλημα είναι η υπερπληθώρα διαδηλώσεων στην πρωτεύουσα. « Η κρίση για μας δεν ξεκίνησε εφέτος αλλά μετά τον Δεκέμβρη του 2008. Πέρυσι επί ένα εξάμηνο είχαμε οκτώ διαδηλώσεις τον μήνα. Τις ημέρες εκείνες ο τζίρος μας έπεφτε κατά 70%. Δεν θέλουμε να καταργηθεί το δικαίωμα στη διαμαρτυρία.
Ομως πρέπει να μπουν κάποιοι κανόνες».

Τα υπέρογκα ενοίκια είναι πρόβλημα και για την κυρία Ματσούκα.

«Εφέτος ο ιδιοκτήτης δεν συζήτησε καν τη μη εφαρμογή της προγραμματισμένης αύξησης, κατά 10%. Είναι παράλογο σε μια εποχή που όλη η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση.
Θεωρώ ότι μόνο με νομοθετικό πλαίσιο μπορεί να αντιμετωπιστεί η απληστία των ιδιοκτητών».

Πάντως σε καταστήματα όπου οι τιμές των προϊόντων είναι χαμηλές, η κρίση φέρνει και τα τυχερά της. « Εδώ οι πελάτες μπορούν με 5 και 6 ευρώ να γεμίσουν ολόκληρες σακούλες και αυτό τους κάνει να νιώθουν δυνατοί οικονομικά » τονίζει η κυρία Χρύσα Μπότου, διευθύντρια των καταστημάτων «Ματσούκα».

Η τελευταία εικόνα μας από το κατάστημα δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για την κατάσταση που επικρατεί: «Πρόκειται για δώρο;» είναι η ερώτηση της υπαλλήλου στο ταμείο. «Εδώ δεν έχω για μένα, θα κάνω και δώρα;» η αφοπλιστική απάντηση του πελάτη.

«Ξεπουλάω, δεν γίνεται αλλιώς»

ΦΩΤΟ: ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΚΑΦΩΣΗΣ

Ο κ. Αλέξανδρος Παπαμάρκου δραστηριοποιείται εδώ και δεκαετίες στην αγορά του βιβλίου. Πλέον έχει βγάλει το εμπόρευμά του, στο βιβλιοπωλείο που διατηρεί επί της οδού Χ. Τρικούπη, σε... ξεπούλημα και περιμένει να αδειάσουν τα ράφια προκειμένου να αποσυρθεί. « Το βιβλίο δεν έχει τη μείωση άλλων προϊόντων όπως για παράδειγμα τα ρούχα. Δυστυχώς όμως και εμάς η κρίση δεν μας έχει αφήσει ανεπηρέαστους. Φαίνεται ότι όπως πάνε τα πράγματα στην αγορά του βιβλίου ελάχιστοι μεγάλοι παίκτες θα απομείνουν. Οσοι μπορούν να αντέξουν τα υπέρογκα ενοίκια που ζητάνε οι ιδιοκτήτες ακινήτων στους κεντρικούς παραδοσιακούς “βιβλιοδρόμους”, όπως η Σόλωνος, θα κρατήσουν τα μαγαζιά τους » δηλώνει.

Πάντως στο μαγαζί του, όπου υπάρχουν βιβλία για όλα τα γούστα και βαλάντια, οι σταθεροί πελάτες συνεχίζουν να έρχονται. « Πολλοί από τους πελάτες μου είναι άνεργοι ή φοιτητές και μου λένε ότι μπορεί να μην έχω να φάω, το διάβασμα όμως δεν το σταματάω. Αλλά, βέβαια, αυτοί οι βιβλιοφάγοι δεν αρκούν από μόνοι τουςγια τη διατήρηση μιας υγιούς επιχείρησης» καταλήγει. «Κλείνω, δεν αντέχω το ενοίκιο»

Ο Τάσος Βαζάκας (φωτογραφία) και ο συνεταίρος του Ανδρέας Σπάθης πρόσφατα αναγκάστηκαν να κλείσουν το πρατήριο άρτου με έξι άτομα προσωπικό που επί 16 χρόνια διατηρούσαν σε κεντρικό σημείο στο Χαλάνδρι.

«Οταν αγαπάς κάτι, έχεις αφιερώσει χρόνο, χρήμα και ιδρώτα σε αυτό. Το να αποφασίζεις να κλείσεις την επιχείρησή σου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Δεν γινόταν όμως αλλιώς » λέει με πικρία. « Τα προβλήματα ξεκίνησαν πριν από περίπου δύο-τρία χρόνια, όταν το ενοίκιο είχε φτάσει σε υψηλά επίπεδα και ο τζίρος έπεφτε. Ο ιδιοκτήτης του ακινήτου λόγω του ότι έληγε το συμβόλαιο, δεν συζητούσε για μείωση του ενοικίου. Σκέψη και δυνατότητα για ανανέωση δεν υπήρχε αφού οι απαιτήσεις για νοίκι και αέρα ήταν υπέρογκες.
Στο μεσοδιάστημα μείωσε τις απαιτήσεις του, αλλά εν τω μεταξύ και ο τζίρος μας είχε πέσει. Οι πελάτες μας συνέχισαν να έρχονται, αλλά ψώνιζαν πολύ μικρότερες ποσότητες προϊόντων.
Επίσης για τους φούρνους, τα σουπερμάρκετ αποτελούν έναν πολύ δυνατό ανταγωνιστή, αφού πουλάνε εισαγόμενο κατεψυγμένο φτηνό ψωμί. Ο κόσμος αρχίζει να ενδιαφέρεται όλο και πιο πολύ για την τιμή παρά για την ποιότητα των προϊόντων που αγοράζει. Αφήστε που οι μοντέρνες διατροφικές συνήθειες έχουν κάνει το ψωμί “ντεμοντέ”».
Και συμπληρώνει: «Τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε το κόστος των πάντων-νοίκι, ΦΠΑ, πρώτες ύλες, εργατικά. Το μόνο που μειώθηκε είναι η αγοραστική δύναμη του κόσμου ». TO BHMA