Χρ. Σταϊκούρας: «Η αύξηση του δημόσιου χρέους είναι φαινομενική»

H αύξηση από 305,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2012 σε 321,6 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2013 «δεν είναι αιφνίδια, ούτε μπορεί να αποτελέσει αιτία για την πρόκληση οποιασδήποτε ανησυχίας

Καθησυχαστικός για την πορεία του δημόσιου χρέους εμφανίστηκε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας επισημαίνοντας στην Ολομέλεια της Βουλής ότι η αύξηση από 305,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2012 σε 321,6 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2013 «δεν είναι αιφνίδια, ούτε μπορεί να αποτελέσει αιτία για την πρόκληση οποιασδήποτε ανησυχίας. Είναι παροδική, χρονικά ορισμένη και το σημαντικότερο αντιτίθεται στην απόκτηση περιουσιακών στοιχείων από το ελληνικό δημόσιο».

Ειδικότερα, ο υπουργός εξήγησε ότι η αύξηση χρέους είναι «φαινομενική» καθώς οφείλεται στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από την οποία όμως το Δημόσιο έλαβε μετοχές «με προβλεπόμενη εκποίησή τους και με προσδιορισμένη αξία μεταπώλησης».

Επισήμανε πάντως ότι: «Σε κάθε περίπτωση, πέρα από τις εξελίξεις που ανέφερα, το πρόβλημα της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους παραμένει ανοιχτό. Η χώρα οφείλει να φρενάρει ριζικά την αυξητική δυναμική και να αντιστρέψει την τάση, τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ» και υποστήριξε ότι: «αυτό θα πραγματωθεί με την επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων και με τον εμπλουτισμό του μίγματος της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής με την ισχυροποίηση των αναπτυξιακών εργαλείων, με διαρθρωτικές αλλαγές, αποκρατικοποιήσεις και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της αποτελεσματικότητας, της ποιότητας παντού, στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Ταυτόχρονα –και εφόσον είμαστε συνεπείς στις δεσμεύσεις μας- πρέπει να αξιώσουμε, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup του 2012, την έμπρακτη συμβολή των εταίρων μας στην ελάφρυνση του δημοσίου χρέους. Τρόποι υπάρχουν, θα αναζητήσουμε το βέλτιστο με διαπραγματεύσεις».

Πιο αναλυτικά, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι «αυτή η φαινομενική αύξηση χρέους φέτος είναι προϊόν της υποχρέωσης απεικόνισης της εκταμίευσης των κεφαλαίων από τον EFSF προς το ελληνικό Δημόσιο, προκειμένου να επιτευχθεί η χρηματοδότηση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Ωστόσο, το χρέος που δημιουργείται από την εκταμίευση των κεφαλαίων αντικρίζεται από περιουσιακά στοιχεία που αποτελούν πλέον ιδιοκτησία του ελληνικού δημοσίου με προβλεπόμενη εκποίησή τους και με προσδιορισμένη αξία μεταπώλησης».

Ο υπουργός ζήτησε από τις πτέρυγες της Βουλής να προσεγγίζουν το θέμα του δημοσίου χρέους με «νηφαλιότητα, ρεαλισμό και αλήθεια» και υποστήριξε ότι η αλήθεια είναι:

- Πρώτον, το δημόσιο χρέος εδώ και δεκαετίες είναι πολύ υψηλό ως απόλυτο μέγεθος, ενώ είχε και ισχυρή αυξητική δυναμική.

- Δεύτερον, το δημόσιο χρέος θα αυξάνει όσο η χώρα έχει δημοσιονομικά ελλείμματα, ενώ όσο συνεχίζει και βαθαίνει η ύφεση τότε και ο δείκτης του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ θα αυξάνει ανάλογα. Αυτό είναι το προφανές.

- Τρίτον, το δημόσιο χρέος στο κλείσιμο του 2009, μετά τις επαναταξινομήσεις λογαριασμών και την αναθεώρηση του ΑΕΠ, που αφορούσε την περίοδο 2006-2009 και που έγιναν κατά τη διάρκεια του 2010 και του 2011, ανήλθε στο ύψος των 299,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή, περίπου στο 130% του ΑΕΠ. Στο κλείσιμο του 2010 ήταν 329,5 δισεκατομμύρια ευρώ ή 148,3%. Στο κλείσιμο του 2011 έφτασε στα 355,2 δισεκατομμύρια ευρώ ή 170% περίπου του ΑΕΠ και το 2012 έκλεισε στα 303,9 δισεκατομμύρια ευρώ ή στο 156,9% του ΑΕΠ».

Πρόσθεσε δε ότι: «μόνο από το άθροισμα των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της τετραετίας 2010-2013, χωρίς να λαμβάνονται καθόλου υπ’ όψιν οι προσαρμογές χρεών αποθέματος, το δημόσιο χρέος θα έπρεπε να είχε αυξηθεί κατά 70 δισεκατομμύρια ευρώ ή περίπου κατά 38% του ΑΕΠ φέτος και δεν έχει αυξηθεί σε αυτό το επίπεδο.

Δεύτερον, εάν στο δημόσιο χρέος του 2011, που ήταν 355 δισεκατομμύρια, πριν το 2012 που έγινε η αναδιάρθρωση, προσθέσουμε την ελλειμματική δραστηριότητα του δημοσίου κατά τα έτη 2012 και 2013 -26 δισεκατομμύρια είναι αυτά- τότε στο τέλος του 2013 το δημόσιο χρέος θα έπρεπε να ξεπεράσει τα 380 δισεκατομμύρια ευρώ ή το 208% του ΑΕΠ.

Στα παραπάνω στοιχεία δεν έχουμε λάβει καθόλου υπ’ όψιν τα τοκοχρεολύσια που εξοικονομήσαμε λόγω της αναδιάρθρωσης. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει. Δεν πήγαμε στα 380 δισεκατομμύρια ευρώ, αφού στο τέλος του έτους εκτιμούμε ότι το δημόσιο χρέος θα φτάσει ή ελάχιστα θα ξεπεράσει τα 320 δισεκατομμύρια ευρώ».

Εξήγησε όμως ότι στο φρενάρισμα αυτό συνέβαλε η αναδιάρθρωση του χρέους μέσω του PSI και της επαναγοράς που είχαν ως αποτέλεσμα την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους το 2012 «κατά 126 δισεκατομμύρια ευρώ ή 65% του ΑΕΠ. Δηλαδή, κάλυψε μεγάλο μέρος των δημοσίων ελλειμμάτων, αλλά και των αναγκών που προέκυψαν από την αναδιάρθρωση του χρέους, όπως είναι μεταξύ άλλων η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών».

Στην τελευταία παρατήρηση ο κ. Σταϊκούρας επισήμανε ότι: «Με τη διαδικασία του PSI, το μεγαλύτερο μέρος του δημοσίου χρέους είναι πλέον στα χέρια των εταίρων και του ευρωσυστήματος. Μόνο 29,5 δισεκατομμύρια ευρώ βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών πιστωτών και 28 δισεκατομμύρια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Επίσης, η μεσοσταθμική του διάρκεια έχει χρονικά επεκταθεί. Και οι δύο αυτές παράμετροι έχουν κεφαλαιώδη σημασία για τη μείωση του κινδύνου εξόφλησης και αναχρηματοδότησης, καθώς και για την ίδια τη βιωσιμότητα του χρέους, ενώ απελευθερώνουν πόρους για την ανάπτυξη και εξοικονομούν χρόνο για την αναδιάταξη της οικονομίας.  Σημειώνεται ότι η διακράτηση του χρέους από τους εταίρους ενισχύει τις διαπραγματευτικές δυνατότητες της χώρας, όπως προέκυψε και από τις αποφάσεις του Eurogroup του Δεκεμβρίου του 2012 ως προς τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους.

Επιπροσθέτως, υπογραμμίζω ότι η μέση διάρκεια του χαρτοφυλακίου από 6,6 έτη που ήταν στο τέλος του 2011 έχει διαμορφωθεί στα 15,3 έτη στο τέλος του 2012. Τέλος, οι τόκοι εξυπηρέτησης από 16,3 δισεκατομμύρια ευρώ το 2011, διαμορφώθηκαν σε 12,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012, με την πρόβλεψη να μειωθούν στα 6,4 δισεκατομμύρια φέτος, απελευθερώνοντας έτσι ρευστότητα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας».